Расположен на северо-западе Республики Татарстан, граничит с Арским и Высокогорским районами РТ и Моркинским районом Республики Марий Эл. Территория района составляет 681,4 кв.км. Население района составляет 13295 человек.
2025 ел Россиядә Ватанны саклаучылар елы уңаеннан Түбән Бәрәскә авыл җирлегенең Бәрәзә мәдәният йортында әлеге елны ачу чарасы булды. Батыр йөрәкле егетләр! Чараны башлап сүз алган җирлек башлыгы Аида Фатыйхова:
Шөкер һәм күз тимәсен, бүгенге көн өлкәннәре бик күп нужа күреп яшәсәләр дә, хәзерге белән чагыштырсак, күпкә дөресрәк тукланып, хәрәкәттә – бәрәкәт икәнне аңлап үскән буын вәкилләре. Хәер, нинди туклану да, нинди хәрәкәт инде ул заманда... Гөлбәрия әби белән дә сөйләшүебез шул тирәдә бөтерелде. –Халык телендәге “черек бәрәңге”, кычыткан оны, алабута орлыгы ашап үскән буыннан мин. Саба урманы кисеп, колхоз бәрәңгесен чана белән өстерәп Алатка илтә идек, – дип көрсенә. Бу очракта Гөлбәрия әбинең Саба районының Яблаштау урманын еш искә алуын ассызыкларга кирәктер.
Арча районының Казан ханлыгы чорында ук билгеле булган Комыргуҗа авылында туган (хәзерге Әтнә районы), 13 яшеннән ерак Донбасстагы шахтада эшли башлаган Гали Дәүлиев яу кырында оста командир буларак таныла. Бары тик 1944 елның февраль-август айларында гына да Кызыл Байрак, Александр Невский, II дәрәҗә Ватан сугышы һәм Кызыл Йолдыз орденнары белән бүләкләнүе шуңа дәлил. 5 нче укчы дивизиянең 190 нчы укчы полкы составындагы 6 нчы батальон командиры капитан Дәүлиевне Кызыл Байрак ордены белән бүләкләү көне – 4 август.
Сезнең тормыш – үзе батырлык! 22 июнь тарихка иң мәрхәмәтсез, иң авыр чор – Бөек Ватан сугышы башланган көн булып кереп калды. Бу рәхимсез сугышны минем яшьтәшләрем укыган китаплары, караган кинофильмнар, өлкән буын кешеләренең, әби-бабайларыбызның сөйләве буенча гына беләләр. Сугыш, Җиңү дигән сузләрне ишеткәндә минем күз алдыма туганыбыз Әүхәдиева Мәдхия апа килеп баса.
Габдулла Тукай исемендәге Әтнә татар дәүләт драма театры Борис Васильевнең «А зори здесь тихие…» әсәре буенча сәхнәләштергән «Сызылып таңнар аткан чакта...» спектаклен тәкъдим итте
Иске Өҗем мәктәбендә укып, белем алган, махсус хәрби операция зонасында һәлак булган күрше авыл егете Сабиров Азат Әнәс улы истәлегенә мемориаль такта ачтылар. Тантанада кечкенә кызы белән мәрхүмнең апасы Алсу, районның башкарма комитет җитәкчесе Айрат Каюмов, Арча һәм Әтнә районнары буенча хәрби комиссар Азат Вахитов, мәгариф бүлеге мөдире Рафис Фатыйхов та катнашты. Мәктәп директоры, укытучылар коллективы укучы балалар белән бергә бик эчтәлекле чара әзерләгәннәр.
Хәтерләрдән мәңге җуелмас, исеме – үлемсез. Әтнә халкы тагын бер олуг шәхесе белән хушлашты. 1932 елгы, Наил абый Сабиров 28 яшендә «Чулпан» колхозы рәисе итеп билгеләнә. Колхозны алдынгылар сафына күтәрде, данын еракларга җиткерде. Халыкның тормышын, көнкүрешен яхшыртуны алгы планга куеп эшләде.
Рәсәйдә чик саклау хезмәте 1918 елның 28 маенда оештырыла. 1918 елның шушы көнендә яшь Совет Республикасы Хөкүмәте илебезнең чик сагын оештыру турында Декрет кабул иткән. Ә менә бәйрәм буларак ул беренче мәртәбә 1958 елда, чик буе гаскәрләренең 40 еллыгы уңаеннан билгеләп үтелгән. Бәйрәм уңаеннан Әтнә районы территориясе буйлап әфганчылар советы оештырган автоузыш үтте. Чараның үзәге – чик сакчылары хөрмәтенә ачылган махсус обелиск булды.
Тиздән 93 яшен тутыручы Зәйнәп апа тормыштан һич зарланмый. Шөкер, сау-сәламәт, җәмәгате янәшәсендә. Авылның, алай гына түгел, Күәм авыл җирлегенең хөрмәтле тыл һәм хезмәт ветераны ул. Тумышы белән Яңа Бәрәскә авылыннан. “Авылыбыз гөрләп тора, халкы күп иде”, - ди. Менә 50 елдан артык Әйшияз авылында яши. Җәмәгате Мәгъдүт абыйның кызларын да үзенеке кебек кабул итә. 5 яшеннән әнисе Фәрзәнә, параличланган бабай һәм күзләре күрмәгән әби белән яши. Шуңа күрә кечкенәдән “эш арбасы”на җигелеп, авырлыклар аша чыныгып үсүе гаҗәп түгел.
1931 елның апрелендә туа ул, инде 94нче яшь белән бара. Әнием олыгаеп кына тормышка чыккан. Әби-бабай тиф белән үлү сәбәпле, әнием Хәмдениса йортта энекәш-сеңелкәшләрен тәрбияләгән. 1921 елгы ачлыктан һәм тифтан бик күпләр вафат булган. Вакыт узу белән әнинең ике сеңлесе тормышка чыккан. Төп йортта әни белән Лотфулла исемле энесе генә калган. Шуннан димләп тормышка чыккан, - дип хатирәләргә бирелә Равил абый. Җәмәгате Гөлбану апай белән 5 бала тәрбиялиләр. Кызганычка каршы, җәмәгате дә. өлкән улы да вафат аның. Ә оныкларга, оныкчыкларга бик бай ул.
