Расположен на северо-западе Республики Татарстан, граничит с Арским и Высокогорским районами РТ и Моркинским районом Республики Марий Эл. Территория района составляет 681,4 кв.км. Население района составляет 13295 человек.
Сугыш… Нинди дәһшәтле, куркыныч сүз. Бу хәбәр барлык гаиләне дә тетрәндергән. Бөек Ватан сугышы тәмамланганга 79 ел вакыт үтсә дә, аның хәтирәләре күңелләргә тирән сеңеп калган.
Сибгатуллин Мәүлит Сибгатулла улы - минем карт бабам. Минем карт бабам – Сибгатуллин Мәүлит Сибгатулла улы ихтияр көче нык һәм көчле рухлы бүлган. Ул 1911 елда Теләче районы Балыклы авылында туган. Кечкенәдән күп михнәтләр күргән, әтисен яшьтән юлбасарлар һөҗүм итеп үтергәннәр, аннан йортлары янып беткән.
Минем карт бабаем Хәбибуллин Кәримулла 1913 елда Әтнә районы Дусым авылында туган. Хатыны Рәбига белән күп тә яши алмыйлар. 1936 нчы елда Самат, 1939 нчы елда Тәлгать, 1941 нче елда Әхәт исемле уллары туа. Самат өч яшендә үлә. Ә Кәримулла сугышка киткәндә Әхәт әле тумаган да була.
Лотфуллин Фоат Хидият улы 1924 елның 17 июлендә Әтнә районы Дусым авылында укытучы гаиләсендә туа.
Исәнме, Рәхмәтулла абый! Сиңа бу хатны Дусым авылыннан Хәбибуллиннар гаиләсе яза. Сугышта үлеп калган энең Кәримулланың улы Тәлгать гаиләсеннән ерак еллар аша сәлам булып барып ирешсен бу хатыбыз. Син 1911 нче елда Хәбибулла бабай белән Нәгыймә әби гаиләсендә дөньяга килгәнсең. Абдулла, Рәхмәтулла, Кәримулла, Әхмәдулла, Ханнан исемле егетләр үскәнсез бу нигездә. Биш егетне сугышка озаткан нигез бу. Кызганычка каршы, Кәримулла энеңә туган авылына кире әйләнеп кайтырга насыйп булмый. 1942 нче елда аның соңгы хаты килә, хәбәрсез югала.
Нурислам бабаем 1908 нче елның 25 нче октябрендә Бахтыяр авылында туган.
Кемгәдер әти, кемгәдер бабай һәм дәү әти булган Гәрәев Хаҗи Гәрәй улы Хәсән күле буенда – японнарга, аннары – ак финнарга, немец илбасарларына каршы сугышып, өлкән лейтенант дәрәҗәсе алып, исән-имин туган якларына - Әтнә районының Дусым авылына әйләнеп кайта. Аны Мәскәүдәге Фрунзе Хәрби академиясенә укырга чакырсалар да, ул китми, авылда төпләнеп кала. Дусымның иң чибәр кызы Өммегөлсемгә өйләнеп, 6 бала үстерәләр. Бабаебыз бик тырыш, эшчән кеше иде, әмма фронтта алган яралары аңа озак яшәргә ирек бирмәде. Ул 56 яшендә үк вафат була.
Бөтенроссия «Хәтер бакчасы» акциясе кысаларында агач усентеләре утырту эше оештырылды. Акцияда барлык мәктәпләр дә актив катнашты. Укучылар һәм укытучылар көче белән барлыгы 435 төп нарат һәм 335 карагай усентесе утыртылды.
“Георгий тасмасы” акциясе дөньяны фашизмнан саклап калу өчен һаләк булганнар истәлегенә дан, ветераннарга карата хөрмәт билгесе, Бөек Җиңүнең горурлыгы һәм фронтка барлык көчләрен биргән кешеләргә рәхмәт хисләрен аңлата. Миллионлаган кешеләр өчен Георгий тасмасы хәтер, буыннар бәйләнеше һәм хәрби дан символы булып тора. Җиңү көне алдыннан әлеге акциягә Олы Әтнә үзәк китапханәсе хезмәткәрләре дә актив кушылдылар, райондашларыбызга тасмалар тараттылар.
Фазылҗанов Йосыфҗан Фазылҗан улы 1923 елның 17 августында Дусым авылында дөньяга килә. 7 сыйныф белем ала. Сугышчан юлын 1942 елның августында хәрби ант кабул итеп, 79нчы гвардия полкында солдат булып башлый. 1942 елның декабрендә яраланып, госпитальдә дәвалана һәм яңадан сугышка керә. 1944 елның гыйнварында аягы бик нык яралана, дәваланганнан соң туган авылына әйләнеп кайта.
